vrijdag 30 mei 2014

Recensie De neergang van Madrid

De neergang van Madrid - Eduardo Mendoza


Oordeel:
****

Samenvatting:
Madrid, 1936. Aan de vooravond van de Spaanse Burgeroorlog is de stad een gevaarlijke kluwen van politieke groeperingen die elkaar onafgebroken in de gaten houden en proberen te dwarsbomen. Spionage, achterdocht, verraad en dubbelspel zijn aan de orde van de dag.


Anthony Whitelands, een keurige Engelse kunsthistoricus, wordt midden in deze chaotische periode door de hertog van Igualada naar Madrid gehaald om diens kunstcollectie te taxeren, waarin zich een waardevolle Vélazquez bevindt. Beide mannen blijken een verborgen agenda te hebben.

Op zijn onnavolgbare satirische wijze beschrijft Mendoza de chaos vlak voor de oorlog en de neergang van Madrid, gezien door de ogen van een verbaasde buitenstaander die niet lang aan de zijlijn kan blijven staan.

Recensie:
Ik heb De neergang van Madrid met veel plezier gelezen. Het is niet echt een boek dat je er in een verloren middaguurtje bij pakt, maar meer een literaire roman waar je echt voor gaat zitten. En dat is het ook zeker waard!

De hoofdpersoon, Anthony, doet wat sullig aan. Zelfs zonder enige kennis van de Spaanse geschiedenis heb je als lezer al snel door dat een aantal zaken volledig langs Anthony heen gaan. Toen ik pas een paar bladzijdes van het boek had gelezen moet ik zelfs eerlijk toegeven dat ik zin had om Anthony eens flink door elkaar te schudden om hem de ogen te doen openen..

Gelukkig verdween dat gevoel ook gelijk weer. Mendoza weet zijn hoofdpersoon zo te beschrijven dat je als lezers niet anders kan dan hem aandoenlijk te vinden en te hopen dat alle valkuilen die jij wel ziet, maar hij niet, toch zal weten te omzeilen. Door de briljante schrijfstijl bevorderd die naïviteit juist de dreigende ondertoon die je tijdens het lezen voelt. De andere personages in het boek krijgen ook een aardige diepgang van Mendoza, wat het verhaal alleen maar interessanter en meeslepender maakt.

Overigens moet ik wel eerlijk zeggen dat het boek waarschijnlijk leuker wordt naarmate je meer voorkennis hebt over de Spaanse Burgeroorlog. Het persoonlijke verhaal van Anthony en zijn vrienden is mooi, maar de elementen uit de geschiedenis maken het verhaal extra spannend. Daarom heb ik hier een paar links bijgevoegd die je in een paar minuten een basiskennis zullen geven over de Spaanse Burgeroorlog.

José Antonio Primo de Rivera (leestijd 4 min, verhoogt absoluut je waardering voor het boek)
De Spaanse Burgeroorlog (leestijd 5 min, erg compact)
De Spaanse Burgeroorlog (leestijd 10 min, geeft je een heel duidelijk beeld)

Oh, en nog een tip om het boek extra bijzonder te laten worden:
Mocht je ooit in London zijn, in The National Gallery op Trafalgar Square (super centraa gelegen en gratis toegang) hangt het schilderij waar dit boek om draait; Venus voor de spiegel. Ik had mazzel dat ik een paar dagen in London was, kort nadat ik De neergang van Madrid had gelezen. Ik heb minstens een kwartier voor het schilderij gestaan. Allerlei details en kleine dingetjes uit het boek kwamen weer naar boven. Erg speciaal!

Mendoza heeft het in De neergang van Madrid voor elkaar gekregen om veel elementen te combineren, zonder dat het droog of langdradig (integendeel juist) wordt. Het persoonlijke verhaal van Anthony Whitelands loopt moeiteloos over in het verhaal van Velazquez of het verhaal van de burgeroorlog in Spanje. Waarschijnlijk is dat uiteindelijk nog wel het mooist aan dit boek.